Klub Przyjaciół Grodna i Wilna , Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu zapraszają na spotkanie z Marianem Pacholakiem pt. „Eliza Orzeszkowa. Nad Niemnem oraz o botanicznych zamiłowaniach pisarki”9 listopada (czwartek) 2023 roku o godz. 16.00
Początkowo autorka zamierzała ograniczyć fabułę utworu jedynie do problemu małżeństwa pomiędzy panną z wyższych sfer a mężczyzną pochodzącym ze szlachty zagrodowej. Z czasem jednak tło obyczajowe uległo poszerzeniu i wzbogaceniu, a Orzeszkowa zrezygnowała więc z pierwotnego tytułu (Mezalians). W 1886 roku trwała intensywna praca nad tekstem, przeważnie w dworze Jana Kamieńskiego w Miniewiczach, niedaleko wsi szlacheckiej Bohatyrowicze. Miejsce akcji to Grodzieńszczyzna, przede wszystkim Korczyn – majątek Benedykta Korczyńskiego (jego pierwowzorem są Miniewicze, majątek Kamieńskich), Olszynka – majątek Kirłów, Osowce – pałac Andrzejowej Korczyńskiej oraz zaścianek Bohatyrowicze (miejsce rzeczywiste). Akcja powieści rozgrywa się pomiędzy czerwcem i sierpniem 1886 roku. W fabule utworu zastosowano podwójną perspektywę czasową. Przeszłość wywoływana jest wspomnieniami bohaterów, niekiedy opisowo przez narratora; odwoływanie się do niej służy z reguły ocenie postępowania bohaterów i ich charakterów. Krytyka literacka, bardzo zainteresowana utworem Orzeszkowej, uznała Nad Niemnem za epopeję. Orzeszkowa starała się jednak napisać powieść zgodnie z postulatami realizmu – tzn. ograniczyć i zupełnie wyeliminować komentarz odautorski, oceny narracyjne i moralizatorstwo. Zgodnie z konwencją powieści realistycznej szeroko opisuje tło fabularne powieści, skupia się na przyrodzie (m.in. opisy 140 gatunków roślin o nazwach specjalistycznych lub potocznych), szczegółowo opisuje postacie itd.
|